• Polski
  • English
  • Deutsch
  • Przeciwdziałanie zatorom płatniczym – co zmieni planowana nowelizacja?

    Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii opracowało projekt nowelizacji, mającej na celu przeciwdziałanie zatorom płatniczym – jako jednemu z największych problemów, z jakim boryka się sektor mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (dalej: MŚP). Dotychczas funkcjonujące w Polsce rozwiązania, zawarte w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, okazują się niewystarczające, umożliwiając części przedsiębiorców „kredytowanie” działalności. Odbywa się to poprzez ustanawianie zbyt długich terminów zapłaty, które zakłócając równowagę płatniczą prowadzą do hamujących rozwój gospodarki zatorów płatniczych. Nowelizacja ma w założeniu uskutecznić walkę z zatorami płatniczymi.

    Obecnie, maksymalny termin zapłaty należności z transakcji handlowych między przedsiębiorcami wynosi 60 dni. Strony mają jednak prawo uzgodnić inny termin, który może być znacznie dłuższy. Projektowana zmiana zakłada, że w przypadku, gdy dłużnikiem jest tzw. „duży przedsiębiorca” (mający ponad 50 mln euro przychodu rocznie), a wierzycielem MŚP, maksymalny termin płatności stanowi 60 dni, bez możliwości jego przedłużenia. W przypadku zastrzeżenia w umowie terminu dłuższego, termin ten nie będzie obowiązywał, a w jego miejsce wejdzie termin 30-dniowy, jako swoista sankcja.

    Jeżeli chodzi o maksymalny termin płatności w transakcjach z podmiotami publicznymi, obecnie nie może on przekraczać 30 dni, przy czym może być przedłużony do 60 dni. Wskutek nowelizacji maksymalny termin zapłaty wynosić ma 30 dni, bez możliwości przedłużenia. Tylko w sytuacji, gdy podmiot publiczny jest zarazem podmiotem leczniczym, termin ten będzie mógł być przedłużony, maksymalnie do 60 dni.

    Zapobieżeniu naruszeń ustawowych terminów płatności służyć ma również proponowana w nowelizacji tzw. zwiększona rekompensata. Obecnie wynosi ona równowartość 40 euro od każdej niezapłaconej wierzytelności lub części wierzytelności wyodrębnionej w umowie. Zwiększona rekompensata ma wynosić 1% należności głównej i dotyczyć tylko MŚP w relacji z dużymi podmiotami lub podmiotami publicznymi. Ma to służyć spadkowi opłacalności praktyk polegających na nieterminowym regulowaniu należności.

    Z kolei zwiększeniu przejrzystości praktyk płatniczych dużych przedsiębiorstw służyć ma wprowadzenie obowiązku składania do Ministerstwa Finansów sprawozdań na temat tego, ile faktur dane przedsiębiorstwo płaci odpowiednio: w ciągu 30 dni, w ciągu 60 dni, oraz po upływie 60 dni. Odpowiadać temu będzie obowiązek Ministerstwa do publikacji tych informacji.

    Zmianie ulec ma również ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Obecnie, dokonanie przez podmiot publiczny zapłaty przed terminem płatności wskazanym w umowie uważane jest za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Projektowane zmiany odchodzą od tej praktyki, proponując rozwiązanie odwrotne: to właśnie brak płatności w terminie lub  zawarcie umowy z nadmiernie długim terminem płatności będzie skutkować naruszeniem dyscypliny finansów publicznych. Projektowane zmiany mają również obejmować Prawo zamówień publicznych, sankcjonując nieprzestrzeganie ustawowych terminów zapłaty w transakcjach handlowych.

    Uproszczeniu i przyspieszeniu mają także ulec zasady dochodzenia należności. Dochodzeniu roszczeń z transakcji handlowych służy w polskim porządku prawnym postępowanie nakazowe, które wymaga od wierzyciela przedstawienia umowy, dowodu doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku oraz, co najważniejsze – dowodu spełnienia swojego świadczenia. Po zmianach, wierzyciel dochodzący w postępowaniu nakazowym roszczenia o wartości nieprzekraczającej 75 tys. zł nie będzie musiał udowadniać spełnienia świadczenia. Wystarczające będzie uprawdopodobnienie tego faktu (nie będzie konieczne przedstawienie dowodów na to, że świadczenie zostało wykonane, a wystarczające będzie przedstawienie okoliczności uwiarygodniających, że spełnienie świadczenia mogło mieć miejsce). Wierzyciel nie będzie musiał również składać wniosku o zasądzenie odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych i należnej rekompensaty, jak ma to miejsce obecnie. Będą one uwzględniane w nakazie z urzędu.

    Nowelizacja obejmie także ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ustawę o ochronie konkurencji i konsumentów oraz ustawę o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Ustalanie nadmiernie wydłużonych terminów zapłaty zostanie ujęte wprost w katalogu czynów nieuczciwej konkurencji i uznane za nieuczciwe naruszenie przewagi kontraktowej, a jakiekolwiek porozumienie w tym zakresie uważane będzie za zakazane jako ograniczające konkurencję.

    Nowe przepisy, jeżeli zostaną uchwalone, będą miały zastosowanie do transakcji handlowych zawartych po dniu wejścia w życie ustawy. Wejście w życie projektowanych zmian planowane jest na 1 czerwca 2019 r. Zgodnie z uzasadnieniem projektu, projektowane przepisy wpłyną pozytywnie na działalność MŚP, a wzmocnienie reżimu ustalania terminów zapłaty powinno wyraźnie skrócić te terminy zapłaty i w konsekwencji zwiększyć płynność finansową przedsiębiorców. Aktualnie projekt ustawy jest na etapie konsultacji publicznych i opiniowania.

    Wróć do listy
    dr Dominik Lubasz

    dr Dominik Lubasz

    • Wspólnik
    • Radca prawny
    Skontaktuj się z autorem

    Artykuły powiązane

    Przedłużenie blokady rachunku bankowego przez organy skarbowe

    Dnia 20 września 2018 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej „WSA”) wydał wyrok w przedmiocie przedłużenia terminu blokady rachunku bankowego. Precedensowy wyrok WSA wskazuje na dwie ważne kwestie: - po …

    Używamy cookies i podobnych technologii. Uzyskujemy do nich dostęp w celach statystycznych i zapewnienia prawidłowego działania strony. Możesz określić w przeglądarce warunki przechowywania cookies i dostępu do nich. Więcej

    Subscribe to our newsletter

    FreshMail.pl