• Polski
  • English
  • Deutsch
  • Alert prawny: CZARNE CHMURY NAD UMOWAMI B2B? ZMIANY UPRAWNIEŃ PIP ORAZ WZMOCNIENIE WSPÓŁPRACY Z ZUS i KAS - Lubasz i Wspólnicy

    Alert prawny: CZARNE CHMURY NAD UMOWAMI B2B? ZMIANY UPRAWNIEŃ PIP ORAZ WZMOCNIENIE WSPÓŁPRACY Z ZUS i KAS

    Wybór podstawy zatrudnienia od lat budzi emocje i generuje koszty obsługi procesów HR-owych. Nie od dziś przedsiębiorcy słyszą od swoich doradców, że wybór rodzaju umowy dostosowanej do realiów działalności jest kluczowy dla minimalizacji ryzyka reklasyfikacji.

    Reklasyfikacja może skutkować uznaniem umów zlecenia (czy B2B) za umowy
    o pracę, jak również przyjęciem, że umowy nigdy nie istniały, ponieważ zostały zawarte dla pozoru. W rezultacie, skutki uznania „za pracownika” jednego tylko współpracownika zatrudnionego na podstawie umowy B2B mogą kosztować pracodawcę nawet kilkaset tysięcy złotych.

    Wypracowane rozwiązania mogą niedługo zostać poddane próbom na skutek ewolucji poglądów organów, jak również przyznaniu dodatkowych kompetencji organom dotychczas ograniczonym w swojej roli.

    Zwracamy Państwa uwagę na poniższe aktualne zagadnienia i zachęcamy do audytów praktyki zatrudnienia. W świetle planowanego wzmocnienia współpracy pomiędzy PIP, ZUS i KAS, warto przypomnieć, że ryzyko reklasyfikacji umów czy uznania ich za nieważne, to nie tylko domena prawa pracy, ale prawa podatkowego oraz ubezpieczeń społecznych zatem powinna być oceniana kompleksowo.

    I. DODATKOWE UPRAWNIENIA PIP

    W dniu 19 sierpnia 2025 r. zostały opublikowane założenia zapowiadanego projektu nowelizacji ustawy o PIP, który ma zapewnić skuteczniejsze egzekwowanie przestrzegania przepisów prawa pracy poprzez:

    1. nadanie uprawnień Inspekcji do wydawania decyzji o przekształceniu nieprawidłowo zawartych umów cywilnoprawnych w umowy o pracę;
    2. umożliwienie PIP, ZUS i KAS wymiany danych na potrzeby kontroli;
    3. prowadzenie przez PIP kontroli w formie zdalnej;
    4. wprowadzenie obowiązku sporządzania przez PIP rocznych i wieloletnich planów działań dla kontroli celowych na podstawie analizy ryzyka;
    5. zwiększenie wysokości grzywny co najmniej dwukrotnie.

    Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to ostatni kwartał 2025 r. Zmiany zapewne obowiązywać będą od przyszłego roku.

    Ze szczegółowymi założeniami projektu mogą się Państwo zapoznać tutaj: https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-panstwowej-inspekcji-pracy-oraz-niektorych-innych-ustaw

    II. SKARBÓWKA KWESTIONUJE ZMIANĘ STRUKTURY KORPORACYJNEJ

    Przypominamy, że Krajowa Administracja Skarbowa co raz uważniej przygląda się zmianom rodzaju zatrudnienia. Oprócz kontroli poszczególnych rodzajów działalności np. sprzedawców online, KAS zdaje się zaostrzać swoją ocenę działań przedsiębiorców, którzy umożliwiają kontynuowanie współpracy byłym pracownikom na podstawie umowy B2B w innej spółce z grupy kapitałowej.

    Przypomnieć należy stanowisko wyrażone w zeszłym roku przez Szefa KAS (DKP3.8082.10.2023, stanowisko z 12 czerwca 2024 r.), zgodnie
    z którym założenie spółki zależnej i zamiana umów o pracę łączących pracowników ze spółką matką na umowy o świadczenie usług zawierane ze spółką zależną w ramach prowadzonych przez nich działalności gospodarczych, jest działaniem sztucznym na płaszczyźnie ekonomicznej (art. 119c §1 i §2 ust. 1 Ordynacji podatkowej).

    Nie oznacza to jednak zakazu podejmowania takich działań, ale wskazuje na konieczność kompleksowej oceny restrukturyzacji zatrudnienia w ramach grup kapitałowych czy holdingów.  

    III. KONTROLE ZUS NIE USTAJĄ

    Z raportu Grant Thornton wynika, że od 2024 roku ZUS w Polsce intensyfikuje kontrole w firmach, a liczba przypadków wykrytych nieprawidłowości rośnie. Rocznie ponad 90% kontroli ZUS kończy się wykryciem nieprawidłowości. Najczęściej ZUS kwestionuje zatrudnienie równoległe oraz umowy cywilnoprawne. Kluczowym narzędziem w rękach ZUS pozostaje norma art. 8 ust. 2 a ustawy systemowej, w świetle której za pracownika uznani mogą zostać również wykonawcy zleceń jeżeli beneficjentami ich pracy pozostają pracodawcy. Regulacja doczekała się bogatego orzecznictwa, które kształtuje stosowanie przepisów, będąc jednocześnie wyznacznikiem granicy optymalizacji zatrudnienia z tymi samymi osobami.

    Oznacza to, że zatrudnienie równoległe również w ramach grupy podmiotów powinno być odpowiednio zweryfikowane i zabezpieczone przed ryzykiem reklasyfikacji na gruncie ubezpieczeniowym.

    Wróć do listy
    Magdalena Sudoł-Kutkiewicz

    Magdalena Sudoł-Kutkiewicz

    • Adwokat
    Skontaktuj się z autorem

    Używamy cookies i podobnych technologii. Uzyskujemy do nich dostęp w celach statystycznych i zapewnienia prawidłowego działania strony. Możesz określić w przeglądarce warunki przechowywania cookies i dostępu do nich. Więcej