Jak pisaliśmy już w alercie dotyczącym nowych przepisów ograniczających zaliczenie do kosztów podatkowych wydatków na usługi niematerialne i opłaty licencyjne, od początku 2018 r. obowiązuje pakiet zmian mających na celu „uszczelnienie” podatków dochodowych. Najistotniejszą z systemowego punktu widzenia jest wyodrębnienie w ustawie o CIT nowego źródła przychodów – zysków kapitałowych.
Co oznacza wyodrębnienie nowego źródła przychodów?
Oczywiście przychody z zysków kapitałowych także do tej pory podlegały opodatkowaniu. Dotychczas jednak, w podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) zasadą było obliczanie dochodu do opodatkowania przez pomniejszenie sumy wszystkich przychodów podatnika – bez względu na to z jakiego rodzaju działalności pochodzą - o sumę wszystkich kosztów podatkowych. Wszystkie przychody i koszty były niejako „wrzucane do jednego koszyka”.
W praktyce oznaczało to, że jeśli dana spółka uzyskała w roku podatkowym dochody z działalności gospodarczej, np. z prowadzenia sklepu internetowego, w wysokości 100, jednocześnie rozpoznając na dokonanej sprzedaży udziałów w innej spółce (źródło: zyski kapitałowe) stratę w wysokości 80, to odnotowana strata pomniejszała dochód z działalności gospodarczej w taki sposób, że podstawa opodatkowania wyniosła 20.
Teraz wszystkie przychody i koszty będą przypisywane do jednego z dwóch „koszyków” (źródeł) - do źródła „zyski kapitałowe” lub do drugiego, do którego zaliczane będą wszystkie przychody niezaliczone do „zysków kapitałowych”.
Zgodnie z nowymi przepisami, strata ze źródła przychodu pomniejsza dochód jedynie z tego właśnie źródła. Nie jest już możliwe pomniejszenie dochodu z działalności gospodarczej (czy innych źródeł niekwalifikowanych jako „zyski kapitałowe”), o stratę ze źródła „zyski kapitałowe”, ani odwrotnie.
Oznacza to, że w prowadzonych ewidencjach podatkowych, w celu prawidłowego ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego, podatnicy będą musieli wyodrębniać przychody i koszty związane ze źródłem „zyski kapitałowe” od pozostałych przychodów i kosztów podatkowych.
Przychody kwalifikowane jako zyski kapitałowe
W związku z wyodrębnieniem części przychodów do osobnego źródła, konieczne stało się określenie katalogu przychodów, które należy przypisać do tego właśnie źródła. Szczegółowe wyliczenie tego rodzaju przychodów znajduje się w nowym art. 7b ustawy o CIT i obejmuje:
- przychody z udziału w zyskach osób prawnych (z zastrzeżeniem wynagrodzenia zarządców przedsiębiorstw państwowych z tytułu realizacji umów o zarządzanie) stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału (przy czym przepis szczegółowo wylicza jakiego rodzaju przychody zalicza do tej kategorii; jednocześnie usunięty został definiujący do tej pory przychody z udziału w zyskach osób prawnych - art. 10 ustawy o CIT);
- przychody z tytułu wniesienia do osoby prawnej lub spółki komandytowo-akcyjnej wkładu niepieniężnego;
- inne niż wymienione przychody z udziału (akcji) w osobie prawnej lub spółce komandytowo akcyjnej, w tym:
- przychody ze zbycia udziału (akcji), w tym ze zbycia dokonanego celem ich umorzenia;
- przychody uzyskane w wyniku wymiany udziałów;
- przychody ze zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną;
- przychody ze zbycia wierzytelności uprzednio nabytych przez podatnika oraz wierzytelności wynikających z przychodów zaliczanych do zysków kapitałowych;
- przychody:
- z autorskich lub pokrewnych praw majątkowych, licencji, praw określonych w ustawie Prawo własności przemysłowej, a także z know how - z wyłączeniem przychodów z licencji bezpośrednio związanych z uzyskaniem przychodów niezaliczanych do zysków kapitałowych;
- z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych, z tytułu uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych lub instytucjach wspólnego inwestowania;
- z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnych charakterze dotyczącej praw, o których mowa powyżej, a także z ich zbycia.
Jak wynika z powyższego wyliczenia, zmiana ma wpływ nie tylko na podatników osiągających przychody z takich intuicyjnie przynależących do źródła „zyski kapitałowe” zdarzeń jak wypłata dywidendy albo podział, połączenie czy przekształcenie spółek zależnych. Zyski kapitałowe obejmują także zbywanie niektórych kategorii wierzytelności czy nawet zbycie niektórych praw, jak np. prawa do znaku towarowego wytworzonego w ramach prowadzonej działalności.
Potencjalne problemy w rozliczeniu podatku
Nowe przepisy z całą pewnością przysporzą podatnikom licznych kłopotów interpretacyjnych i będą stanowiły źródło wątpliwości w zakresie prawidłowego sposobu rozliczania podatku dochodowego przez niektórych przedsiębiorców.
Jednym z obszarów niepewności jest niewątpliwie kwestia przypisywania kosztów podatkowych do poszczególnych źródeł. O ile w przypadku kosztów bezpośrednio związanych z poszczególnymi kategoriami przychodów sprawa wygląda prosto, o tyle brak przepisów regulujących sposób przypisania do źródeł ogólnych kosztów funkcjonowania podatnika może stanowić problem. Ustawodawca nie wyjaśnił w jaki sposób ujmować w rozliczeniach podatkowych koszty ogólnej obsługi prawnej czy koszty najmu nieruchomości, w której znajduje się siedziba spółki.
Ponadto, źródłem wątpliwości czy nawet sporów z organami podatkowymi (w szczególności w przypadku wszczęcia wobec podatnika kontroli podatkowej) może stać się wyłączenie ze źródła „zyski kapitałowe” licencji „bezpośrednio związanych z uzyskaniem przychodów niezaliczanych do zysków kapitałowych”. Podatnicy uzyskujący przychody z licencji będą musieli wyjątkowo wnikliwie przeanalizować ich zaliczenie do odpowiedniego źródła przychodów, przy czym w wielu przypadkach rozsądnym niewątpliwie będzie potwierdzenie wypracowanego stanowiska w drodze indywidualnej interpretacji podatkowej.
Przepisy weszły w życie 1 stycznia 2018 r.
Post Views:
6 266
